امروزه تأمین انرژی الکتریکی در هر کشور به عنوان اساسی ترین اصل تأمین رفاه عمومی و راه اندازی صنایع آن کشور محسوب می شود .
پیشفت تککنولوژی و صنعت در گرو ترقی و پیشرفت صنعت برق کشور بوده و رشد مصرف انرژی الکتریکی مستلزم احداث نیرو گاههای بزرگ و خطوط و پستهای انتقال می باشد .
احداث نیروگاه در هر منطقه به دلیل کمبود امکانات از قبیل سوخت و آب و … و منابع مورد نیاز مقدور نمی باشد لذا با توجه به شرایط جغرافیایی و تراکم جمعیت و منابع ، فقط در بعضی از مناطق نیروگاه احداث شده و انرژی تولید می گردد که این انرژی توسط خطوط فشار قوی به مناطق مورد نیاز انتقال داده می شود .
انرژی الکتریکی توسط دکلها و خطوط فشار قوی از نیروگاهها به پستهای فشار قوی 400 و 230 کیلو ولت انتقال داده میشود . با توجه به نیاز مشترکین و مصرف کننده ها که نیاز به ولتاژ 400 یا 220 ولت دارند خروجی ایستگاههای انتقال به ایستگاههای فوق تزیع انتقال داده شده و ولتاژ در حد 11 ، 20 ، 33 کیلو ولت کاهش داده می شود که توصط تیرها و سیم های هوایی این ولتاژ به داخل شهر ها هدایت می شوند و سپس ترانسهای کاهنده که بر روی تیر های برق در شهرها قرار دارد ولتاژ مورد نظر 220 و 400 ولت برای مصارف خانگی و صنعتی تک فاز و سه فاز به مشترکین عرضه می گردد . به همین منظور نقش کلیدی و اساسی ایستگاههای انتقال و فوق توزیع در شبکه سارسری کاملاً مشهود است که این استگاهها دارای تجهیزات منحصر به فرد بوده که در ادامه به صورت خلاصه کار کرد هر یک از تجهیزات آورده می شود .
تاریخچه صنعت برق در جهان
تولید الکتریسیته ساکن و اندازه گیری آن و انجام تحقیقات اولیه توسط فیزیکدانی به نام کولن و سپس تولید الکتریسیته جاری با استفاده از نوعی باتری توسط الکساندر ولت به مرحله اجرا در آمد با پیشرفت علم در سال 1882 برای اولین بار در انستوتگارت آلمان نیروگاهی ساخته شد کا قادر بود فقط چند خانه را تغذیه نماید و به تدریج نیروگاههای پیشرفته تر ساخته شد با تکامل صنعت و ظهور ماشین به خصوص ماشین های بخار و توربین های مختلف تولید این انرژی در سراسر دنیا افزایش داده شد . اولین بار در سال 1891 خط انتقال 15 KV سه فاز به طول 175 کیلومتر کشیده شد و پنجاه سال بعد خط 400 KV مورد بهره برداری قرار گرفت نظر به نیاز کلیه صنایع به صنعت برق این صنعت در اکثر ممالک در اولویت نخست قرار گرفت در واقع توسعه این صنعت در شاخه های نیروگاههای به علت راندمان بشتر صورت گرفته و این رویه همچنان ادامه دارد .
تاریخچه صنعت برق در ایران
تاریخچه صنعتی برق در ایران به تولید برق در سال 1283 هجری شمسی با بهره برداری از یک مولد 400 KW در خیابان چراغ برق تهران آغاز گردید و در سال 1316 مؤسسه برق تهران تحت نام دایره روشنایی تهران که زیر نظر بلدیه ( شهرداری ) ادره میشد به اداره کل برق تغییر نام یافت و در همین سال مولد 6000 KW زیر نظر شهرداری شروع به کار نمود و بالاخره در سال 1338 نیروگاه با 4 واحد توربین بخار هر یک به قدرت 5/12 MW مشغول به کار گردید . به طوریکه تا پایان سال 1338 به بعد شرکتهای مختلفی عهده دار سرویس دهی برقی به مشترکین بودند در سال 1341 به منظور تشکیل برق منطقه ای جهت تولید و توزیع برق سازمانی به نام سازمان برق ایران ایجاد گردید و پس از تشکیل وزارت آب و برق در سال 1353 به وزارت نیرو تغییر نام یافت .
تاریخچه صنعت برق در جهرم
در ابتدا تأمین برق در جهرم برای استخراج آب از چاههای کشاورزی به منظور آب رسانی به باغهای مرکبات و خرما بود در صورتی که در شهرهای دیگر اولین مصرف برق برای تأمین روشنایی بوده است دیگر آنکه مولدهائی که بصورت تجاری در جهرم به کار افتاد با فرکانس 60 هرتز بودند و به این علت در توسعه های بعدی ، بر خلاف معمول در جاهای دیگر کشور از همین فرکانس استفاده شد و تا سالها برق جهرم با خمین فرکانس تأمین می شد .
قبل از جنگ جهانی دوم ( سال 1320 ) عده ای از معتمدین اقدام به تأسیس شرکت سهامی برق جهرم نمودند که ضمن مشارکت با یکدیگر مولدی به قیمت 25 هزار تومان خریداری کرده و عهده دار تولید و توزیع برق شدند ولی متأسفانه با اوج گیری جنگ جهانی دوم ، قبل از نصب و بهره برداری از آن به همان صورت توسط دولت به شیراز برده و تلاشها بی نتیجه ماند .
در سال 1326 توسط دولت کارخانه آبیاری جهرم زیر نظر بنگاه مستقل آبیاری ایران که مرکز آن تهران بود با هدف تأمین برق چاه های آب کشاورزان و اهالی تأسیس شد .
در همان سال اولین مولد سیار به قدرت 25 کیلووات به منظور آزمایش برداشت آب از چاه به جهرم آورده شد و ضمن راه اندازی ، آزمایش مورد نظر توسط چند پایه فلزی و نصب چند لامپ تا حدود 500 متری محل نصب شده هر شب به مدت 2 ساعت معابر روشن می شد که این مولد پس از سه ماه به تهران برده شد .
در سال 1327 سه دستگاه دیزل ژنراتور شیکاگو مستعمل به قدرت 150 کیلووات با فرکانس 60 هرتز از وزارت جنگ خریداری و پس از حمل به جهرم در سال 1328 شروع به بهره برداری گردید ابتدا محوطه کارخانه و سپس به منازل اطراف برق داده شد .
بااستقبال زیاد مردم شرکت آبیاری در سال 1340 مبادرت به خرید و نصب دو دستگاه توربین هر یک به قدرت 1250 کیلووات با فرکانس 60 هرتز از شرکت بر اوان سوئیس نمود
درسال 1350 یک دستگاه مولد اینتر پرایز 3500 کیلوواتی مستعمل از از شیراز به جهرم حمل و نصب شد پس از تأ سیس وزارت نیرو ( 15/3/1343 ) و تصوییب اساسنامه شرکت های برق منطقه ای در آذرماه همان سال ، تأسیسات برق جهرم نیز به شرکت برق منطقه ای فارس واگذار گردید .
در مرداد ماه 1360 توسط یک خط 66 کیلووات که از ایستگاه 66/230/400 کیلووات فسا تغذیه می گردید به شبکه برق سراسری پیوست و در تاریخ 6/3 /1371 پست 20/66/230 کیلوولت جهرم با دو ترانس قدرت به ظرفیت 125 مگاولت آمپر و دو خط 230 کیلوولت که یکی از ایستگاه 400 کیلوولت فسا و دیگری از ایستگاه 230 کیلووات لار به ایستگاه 230 کیلووات جهرم وارد می شود مورد بهره برداری قرار می گیرد .
شرکت توزیع برق استان فارس شهرستان جهرم از قسمت های مختلفی تشکیل می شود .
بخش فنی ( اتفاقات ) بخش مشترکین
بخش پشتیبانی طرح و برنامه ریزی
دفتر خانه
بخش مشترکین
بخش مشترکین از قسمتهای مختلف از جمله واحد انشعابات ، واحد درآمد وصولی ها تشکیل می گردد .
در واحد انشعابات به فروش اشتراک ها و بازدید از محل ، رسیدگی می شود . در بازدید از محل ، ابتدا حریم پایه ها در فشار متوسط 3 متر و در فشار ضعیف 30/1 متر نسبت به محل و مکان مورد نظر می بایست آماده بهره برداری باشد .
جتای کنتور در کنار درب ورودی ساختمان و فاصله آن از سطح زمین 80/1 متر بالاتر باشد و کابل ورودی به کنتور می بایست از کنار لوله مخصوص خود که بطول 5/1 متر در جاهایی که تیر در سمت مکان مورد نظر باشد عبور کند ، این لوله می بایست دارای قلابهایی برای بستن بکسل و عبور کابل و بستن مقداری از کابل به دور لوله بطوری که در هنگام بارندگی آب از طریق کابل به کنتور نفوذ نکنند ، می باشد . کابل باید در هوایی آزاد و در معرض دید بازرس شرکت توزیع قرار گیرد .
در واحد درآمد و وصولی ها به کارهای زیر رسیدگی می کنند :
1- اطلاع کامل از تعرفه ها ، بخش نامه ها ، دستورالعمل ها و سایر مقررات در مورد چگونگی محاسبه برق مصرفی و جوابگویی به مشترکین در مورد چگونگی محاسبه انرژی مصرفی و ارائه راهنمایی های لازم .
2- رفع اشکال از قبوض کامپیوتری انرژی مصرف شده توسط مشترکین .
3- تهیه و تنظیم برنامه های قرائت شونده و بموقع صورتحسابها توزیع گردد .
4- کنترل و دریافت گزارش روزانه از مسؤلین قبول اشتراک و تهیه گزارش ایجادی .
5- نظارت بر دریافت وصولی ها از بانک های مختلف و کنترل بر انجام مغایرت از آنها و رفع اشتباه حسابها .
در قسمت فروش اشتراک ها می بایست متقاضی با در دست داشتن پروانه ساختمانی که به نام شخص متقاظی اشتراک باشد و فیش بانکی به مبلغ 000/000/2 ریال شروع به تشکیل پرونده نموده که پس از بررسی از محل مورد نظر و داشتن شرایط مناسب که در بازدید از محل ذکر گردید و تکمیل بودن پرونده آن برای نصب به قسمت مربوطه ارسال می گردد .
واحد طرح و نظارت .
در این واحد طراحی شبکه جدید یا اصلاحی شبکه جدید یا اصلاحی را انجام می دهند ، بدین گونه که پس از انجام گرفتن در خواست از بخش مشترکین یا فنی و با تأیید مدیر ، درخواستی جهت تهیه طرح به کارشناس طرح داده می شود .
پس از بازدید از محل و تهیه کروکی ، اگر استعلامی نیاز داشته باشد ، استعلام گرفته می شود ، محاسبه مکانیکی و الکتریکی صورت می گیرد ، طرح بر اساس استانداردهای وزارت نیرو تهیه می شود ، برای تصویب به قسمت فنی و مدیر ارسال می گردد ، پس از تصویب طرح توسط خدمات مشترکین یا واحد طراحی دستور کار تهیه می شود . پس از تصویب دستور کار و تأمین اعتبار توسط واحد پشتیبانی ، قرار داد اجرای دستور کار با پیمان کار منعقد می گردد . بعد از آن یک نسخه از قرارداد جهت نظارت به واحد طراحی و نظارت تحویل می گردد . کارشناس ناظر در طول اجرای طرح و دستور کار ، طی 3 مرحله نظارت می کند پس از اتمام کار نسبت به صورت برداری و تغییر و تحول اقدام می شود . پس از تغییر و تحول واحد بهره برداری یا مشترکین مورد بهره برداری قرار می دهد .
بخش فنی این بخش به چند قسمت اتفاقات و واحد عملیات ، واحد تعمیرات شبکه ، واحد تعمیرات پست و بازرسی و تست لوازم اندازه گیری تقسیم می گردد که به خلاصه ای توضیح به آن می پردازیم .